Categorie: Politiek en beleid | Gepubliceerd: 23 november 2023

Gemengde reacties EP-stemming Verpakkingsverordening

Het Europees Parlement heeft gestemd over de nieuwe Verpakkingsverordening. Is haar standpunt achterhaald en discriminerend, of een stap voorwaarts? Dat hangt er maar net vanaf aan wie je het vraagt.

Met een nieuwe Verpakkingsverordening wil het Europees Parlement de groei van afval aanpakken en hergebruik en recycling stimuleren.
Foto: Stefan Schweihofer | pixabay

Voor de branchevereniging van Europese recyclers Euric is de stemming van het Europees Parlement een stap vooruit en twee stappen achteruit. Euric verwelkomt de goedkeuring van een amendement dat zich richt op de certificering van gerecyclede inhoud en 'vervalst' gerecycled materiaal en greenwashing op de Europese markt bestrijdt. De organisatie spreekt hierbij van een overwinning voor het milieu en het concurrentievermogen van Europese recyclers. Verder steunt Euric de nadruk die het Parlement legt op het recyclebaar maken van alle verpakkingen via strenge criteria, en de gescheiden inzameldoelstelling van 90 procent voor alle verpakkingsmaterialen. Ook met een verbod op opzettelijk toevoegen van Pfas en bisfenol-A aan voedingsverpakkingen kan Euric zich goed verenigen.

Euric is echter niet blij met de goedkeuring van een amendement dat toestaat dat biobased plastics voor maximaal 50 procent meetellen aan de doelstellingen voor gerecycled materiaal. Dit ondermijnt de effectiviteit van recyclinginspanningen en zou op aardolie gebaseerde plastics bevoordelen. Euric roept de Europese Raad op om deze twee categorieën duidelijk te scheiden en juridische duidelijkheid te verschaffen om de integriteit van de doelstellingen voor gerecyclede inhoud te behouden.

Ook is Euric teleurgesteld over de goedkeuring van prioritaire toegang voor bepaalde producenten tot gerecyclede materialen. Euric beschouwt dit als een ingreep in de beginselen van de vrije markt, die de recyclingmarkt kan ondermijnen door grotere producenten te bevoordelen en het mkb ongunstig te beïnvloeden. Euric hoopt dat de Europese Raad deze benadering van het EP ongedaan maakt en een regelgevend kader bevordert dat de recyclingindustrie in staat stelt te investeren in capaciteitsopbouw en innovatie om kunststoffen in de EU te recyclen.

Staal, aluminium, glas en metaal

De Permanent Material Alliance, bestaande uit de associatie van staalverpakkers (Apeal), glasfederatie Feve, aluminiumfederatie European Aluminium en Metal Packaging Europe, zegt verheugd te zijn met bepalingen over recyclebaarheid die het Europees Parlement gisteren tijdens de plenaire vergadering heeft aangenomen. De stemming toont aan dat er hoge ambities zijn om richting een circulaire economie te bewegen, en positioneert de EU als wereldleider in duurzame praktijken, aldus de alliantie.

"Hoogwaardige recycling van verpakkingsmaterialen is sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van efficiënte systemen voor gescheiden inzameling en sortering van verpakkingsafval”, zegt Maarten Labberton, directeur Packaging Group van European Aluminium. “Een tijdige en ambitieuze aanpak die de gescheiden inzameling van verpakkingsafval in alle EU-lidstaten aanmoedigt, is een must en wij staan volledig achter de doelstelling voor gescheiden inzamelingsdoelstelling van 90 procent die vandaag door het Europees Parlement is bekrachtigd."

Bioplastics

Volgens branchevereniging European Bioplastics (EUBP) is de stemming de eerste stap die de EU in staat stelt om tegen 2030 ten minste 20 procent van de koolstof die wordt gebruikt in chemicaliën en plastics, te genereren uit niet-fossiele bronnen. Wel is EUBP teleurgesteld dat de rol die bioplastics kunnen spelen bij het bereiken van de doelstellingen voor recycled content niet gesteund zijn door het Europees Parlement. “EUBP gelooft dat biobased plastics kunnen en zullen bijdragen aan de overgang naar een circulaire economie, door kooldioxide op te slaan en opnieuw te gebruiken", aldus Roberto Ferrigno, hoofd EU-aangelegenheden bij EUBP.

Plastic

Duitse brancheorganisatie Industrievereinigung Kunststoffverpackungen (IK) zegt teleurgesteld zijn in de “kortzichtige discriminatie van plastic” en gemiste kansen voor klimaatbescherming. IK kan zich totaal niet vinden in de specifieke reductiedoelstellingen voor plastic verpakkingen, die 5 procent hoger liggen dan voor andere verpakkingen voor de jaren 2030, 2035 en 2040. “De speciale regels voor plastic verpakkingen, die vandaag de dag nog steeds worden uitgebreid, brengen de transitie naar minder verpakkingsafval, meer recyclebare verpakkingen en meer gebruik van recyclaat in gevaar", reageert algemeen directeur Martin Engelmann.

Milieuorganisaties

Het EP heeft volgens milieuorganisatie Zero Waste Europe (ZWE) met de stemming een positie ingenomen die achterhaald is. ZWE beschuldigt onder meer de commissie voor industrie, onderzoek en energie (Itre) van het Europees Parlement, en een aantal Italiaanse Europarlementariërs ervan een lijst van onnodige verpakkingsformaten te 'verminken'. Daardoor staan wegwerpborden en -bekers van restaurants, eenmalige verpakkingen voor groente en fruit, en eenmalige zakjes voor sauzen en suiker niet meer op de lijst. En hoewel reductiedoelstellingen zijn gehandhaafd (5 procent tegen 2030, 10 procent in 2035 en 15 procent tegen 2040), hebben volgens ZWE cruciale mechanismen om die cijfers te realiseren het voorstel niet gehaald.

“We zijn ontevreden over de verminderde ambitie in de tekst. Het toestaan van afwijkingen en vrijstellingen op het gebied van afvalpreventie en hergebruik om de industrie te 'sussen' is onaanvaardbaar en brengt ons nog verder af van het uiteindelijke doel van deze herziening: het verminderen van verpakkingsafval” aldus Aline Maigret, hoofd beleid bij ZWE. Maigret doelt hiermee op het feit dat er vrijstellingen zijn voor streefcijfers voor hergebruik, als lidstaten kunnen aantonen dat deze voor meer dan 85 procent gerecycled worden.

De Duitse milieuorganisatie Deutsche Umwelthilfe (Duh) doet daar nog een schepje bovenop en noemt in een reactie het standpunt van het EP rampzalig. Het standpunt doet in de ogen van de Duh geen recht aan de groeiende hoeveelheden verpakkingsafval. Beslissende maatregelen zijn geschrapt of ondermijnd. Volgens algemeen directeur Barbara Metz heeft het EP toegegeven aan lobbydruk van de industrie voor wegwerpverpakkingen. “In plaats van eindelijk consequent milieuvriendelijke herbruikbare systemen te promoten, hebben de Europarlementariërs alle quota's voor hergebruik zo goed als ineffectief gemaakt”, aldus Metz.