Door de uitgebreide wijziging op 1 mei 2023 in de Duitse Bioabfallverordnung gelden strengere eisen op het gebied van vervuiling in gft.

Het is in de praktijk ondoenlijk om de eventueel ontstane schade door Nederlands plasticafval te compenseren, vindt het kabinet. De export van plasticafval krijgt al specifieke aandacht bij controles om illegale activiteiten tegen te gaan.

De Clean Industrial Deal erkent circulariteit als een van de vier pijlers, maar dit thema ontbreekt in het concept voor staatssteun voor schone industrie. Dit moet veranderen, vindt een brede coalitie.

Tijdens de EU-Milieuraad riep een groot aantal lidstaten, waaronder Nederland, op tot een constructieve houding bij het bereiken van een akkoord voor een VN-plasticverdrag. Een aantal lidstaten vreest dat zo'n houding ten koste gaat van het ambitieniveau.

Het kabinet gaat zich actief inzetten om 0 procent btw op tweedehands producten en reparatiewerkzaamheden juridisch mogelijk te maken.

Milieustaatssecretaris Chris Jansen wil diverse besluiten wijzigen vanwege de aanstaande invoering van het Circulair Materialenplan.

Met onder meer snellere vergunningverlening en extra investeringen wil de Nederlandse overheid dat er snel meer capaciteit komt op het elektriciteitsnet.

Verbijsterd zijn de afvalinzamelaars, -verwerkers, recyclers en gemeenten over de Klimaatbrief. "Deze beleidskeuzes laten zien waar de prioriteiten van het kabinet liggen: niet bij inwoners, maar bij industriële belangen."

Het kabinet veegt zowel de Nationale Circulaire Plastics Norm als de circulaire plastic-heffing voorlopig van tafel. Aan de Plastictafel mogen alternatieven bedacht worden.

De chemie en de maakindustrie zien een flink aantal wensen gerealiseerd in de Klimaatbrief. De concurrentiepositie van de (fossiele) industrie wordt verbeterd, hoewel er nog wel een schepje bovenop kan.

De CO2-heffing wordt naar achteren geschoven, zodat bedrijven meer tijd krijgen voor verduurzaming. Ook wordt de bijmengverplichting voor groen gas verder uitgewerkt en kunnen projecten volgend jaar toch weer subsidie uit de SDE++ krijgen.

In een rapport geeft Zero Waste Europe aan hoe de EU economische prikkels kan hervormen om het grondstoffengebruik in de EU te verminderen.

Met een handreiking wil het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat duidelijkheid geven over de (afval)status van apparatuur die opnieuw wordt gebruikt voor hetzelfde doel.

De Clean Industrial Deal biedt unieke kansen, maar Nederland moet nu handelen. De keuze is simpel: inzetten op versnelling en verankering van een duurzame industrie - of toekijken hoe andere landen het voortouw nemen.

De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en van Klimaat en Groene Groei zijn een internetconsultatie gestart over het gebruik van duurzame grondstoffen in de Nederlandse chemische industrie.

De Autoriteit Consument & Markt streeft ernaar om eind juni een nieuw ontwerpbesluit te publiceren, waarin staat wie als eerst mag worden aangesloten op het elektriciteitsnet. De afvalsector hoopt op een plekje in het zogeheten prioriteringskader.

Als EU-voorzitter wil Polen de komende bijeenkomst van milieuministers gebruiken om van gedachten te wisselen hoe lidstaten en EU-instituties beter kunnen samenwerken om desinformatie op het gebied van klimaat, energie en milieu tegen te gaan.

Uit de uitgelekte klimaatplannen van het kabinet komen diverse maatregelen naar voren die het kabinet wil doorvoeren, al blijven ze vaak nog vaag.

Lachgascilinders zorgen nog steeds voor te veel problemen en komen ook nog steeds te veel voor in zwerfafval in Belgie. Dat vindt de Vlaamse minister van Omgeving. Hij roept daarom op tot een hardere aanpak.

Op aanvulling van al bestaande maatregelen, neemt milieustaatssecretaris Jansen extra maatregelen voor de toepassing van LD-staalslakken. Verder presenteert hij een onderzoek dat afraadt Duomix op speelplekken te gebruiken.

'Te vrijblijvend', 'geen gamechanger' en 'niet de basis voor een transitie naar een circulaire economie'. Brancheorganisaties reageren kritisch op het ontwerp Circulair Materialenplan. Aan het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de schone taak om de ruim 160 zienswijzen te beoordelen en zijn nu al lijvige plan nog aan te passen. 

Sterke overheidsregie is nodig om financiering van circulaire bedrijven op gang te krijgen en te houden. Dat vertelden sprekers uit het bedrijfsleven, wetenschap en financiële instellingen bij een rondetafelgesprek met Tweede Kamerleden. De overheid moet keuzes maken, normeren en regels stellen. Ook klonk de roep om een fonds dat financiering van recyclingbedrijven op korte termijn makkelijker maakt.

Nederland heeft over vijf jaar 20 procent minder verbrandingscapaciteit dan nu in de nieuwe visie van de overheid. Voldoende om ons eigen afval te verbranden, en niet veel meer dan dat. De sector reageert uitermate verdeeld: van onthutst tot instemmend. De grote vraag is echter hoe de overheid die reductie gaat realiseren.

In de Tweede Kamer leven grote zorgen of het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het bedrijfsleven wel voldoende betrekt bij en hoort over zijn circulaire-economiebeleid. Tegelijk wordt verwacht dat het ministerie vaart maakt in dossiers.

De Tweede Kamer nam eind oktober een motie aan die de regering oproept snel met een plan te komen om de invoering van zero-emissiezones uit te stellen tot 2029. Gemeenten die een dergelijke zone volgend jaar al willen invoeren, verschillende brancheorganisaties, maar ook afvalbedrijven die hebben geïnvesteerd in zero-emissievoertuigen, zijn not amused.  

Miljoenen en miljoenen euro's aan schade veroorzaken exploderende lachgascilinders sinds 2023 in de afvalketen. Maar ruim anderhalf jaar overleg tussen afvalsector en de Rijksoverheid over de kwestie heeft vooral één ding niet opgeleverd: geld. En dat doet pijn.

De kritiek van metaalrecyclers en afvalbedrijven op een verplichting om verstuivende stoffen inpandig op te slaan is aangekomen in Den Haag. Staatssecretaris Chris Jansen gaat er met brancheorganisaties over in gesprek. 

Op de begroting van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stijgt het budget voor de circulaire economie komend jaar, zo bleek op Prinsjesdag. Het is dan ook een 'beleidsprioriteit voor 2025'. Maar of de circulaire economie onderaan de streep écht geholpen is met alle nieuwe kabinetsplannen is maar zeer de vraag, afgaande op reacties uit de sector.

Bij de evaluatie van de afvalstoffenbelasting moet het Ministerie van Financiën twee beperkende voorwaarden voor toepassing van de zogenoemde in-/uitmethode kritisch tegen het licht houden, vindt Hans Spaermon. De al lang achterhaalde voorwaarden zitten volgens de fiscaal specialist vooral stortplaatsen in de weg bij hun rol in de circulaire economie. “Hopelijk schudt iemand in de Tweede Kamer het ministerie wakker.”

Vlak voor de inwerkingtreding besloot het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat afgelopen juni het van kracht worden van het gewijzigde Besluit melden een half jaar uit te stellen. Afval- en recyclingbedrijven hebben tot begin volgend jaar om zich voor te bereiden op de nieuwe situatie. Desondanks vrezen zij dat de wijzigingen de circulaire economie lam leggen. 

Pieter Walraven is managing partner Public Matters. Hij ziet het gebrek aan circulaire ambities in het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie niet per se als iets negatiefs. Misschien heeft de circulaire economie wel baat bij een overheid die minder gericht is op handhaven en nieuwe regels, maar meer op samenwerken, versnellen en het bouwen van draagvlak. 

Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wil de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) beter inzetten om circulariteit te bevorderen en onderzoekt daarbij ook het nut van de algemeenverbindendverklaring. Naar verwachting duurt het tot 2027 voordat de UPV-systematiek wordt aangepast. Zo lang wil Fair Resource Foundation niet wachten. 

Brancheorganisaties uit de afvalsector zijn teleurgesteld dat er in het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB maar beperkt aandacht is voor onderwerpen die raken aan afvalbeheer en de circulaire economie. In de uitwerking van het akkoord kan een nieuw kabinet echter nog veel goed maken. 

Een missionaire Tweede Kamer in debat met een demissionaire staatssecretaris over de voortgang rond de circulaire economie. Dat verliep minder soepel dan sommigen wellicht hadden gehoopt. Perikelen rond het Afvalfonds Verpakkingen (nu: Verpact) en niet geïnd statiegeld hielden de gemoederen vooral bezig.

Met de herziening van de Europese verordening overbrenging afvalstoffen willen Europese beleidsmakers zorgen dat recyclebare afvalstromen milieuverantwoord worden verwerkt. De aanpassingen leiden tot wisselende reacties bij recyclers. “Als de export van oud papier en karton stopt, verliest deze stroom zijn waarde en belandt het in een verbrandingsoven.”

Veel hangt nog af van de kabinetsformatie, maar de Tweede Kamer wordt er de komende regeringsperiode niet groener op.

Een aanzienlijk deel van de Tweede Kamerleden die deze kabinetsperiode het woord voerden over circulaire economie en afval, lijkt na de verkiezingen niet terug te keren in de Kamer.

In vermoedelijk het laatste circulaire-economiedebat van Rutte IV bleek dat er in Den Haag heel verschillend wordt gedacht over 'transitiepijn' in de overgang naar een circulaire economie. Voor de een hoort het erbij, voor de ander is het niet uit te leggen. Een ander heet hangijzer: de zogenoemde 'fossiele subsidies'.

De overheid wilde dit voorjaar budget vrijmaken voor CO2-besparende maatregelen die helpen circulaire doelstellingen te halen. Naast geld, kwamen er echter ook verplichtingen. Voor de Vereniging Afvalbedrijven aanleiding tot zorgen. Vlak voor de zomer leken de plannen in kannen en kruiken. Maar wat betekent de val van het kabinet?

Tweede Kamerlid Kiki Hagen (D66) werd de afgelopen maanden overladen met complimenten voor haar inzet voor een circulaire kledingindustrie. Na het debat over haar initiatiefnota en het door haar opgezette rondetafelgesprek in de Tweede Kamer is het echter de vraag of ze de transitie naar een duurzamere kledingketen werkelijk kan versnellen.