Categorie: beleid & uitvoering | Gepubliceerd: 14 augustus 2020

Financiële zekerheidstelling afvalbedrijven met jaar uitgesteld

Op het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wordt op dit moment de laatste hand gelegd aan wetteksten over een financiële zekerheidstelling voor afvalbedrijven. De inwerkingtreding laat echter langer op zich wachten dan eerder was gepland.

Een financiële zekerheidsstelling wordt niet voor alle afvalbedrijven verplicht.
Foto: victorhenry | 123RF

Ruim anderhalf jaar geleden pleitte het Interprovinciaal Overleg (IPO) voor een financiële zekerheidstelling waarmee afvalbedrijven moeten aantonen eventuele saneringskosten zelf te kunnen dragen, bijvoorbeeld voordat ze een vergunning krijgen. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat kondigde daarop afgelopen najaar aan dit mogelijk te willen maken met een apart wijzigingsbesluit. Doel was om dat besluit tegelijk met de nieuwe Omgevingswet per 1 januari 2021 in werking te laten treden. Nu de invoering van de Omgevingswet een jaar is uitgesteld, zal het wijzigingsbesluit echter ook minimaal een jaar later in werking treden, bevestigt het ministerie van Van Veldhoven.

Moet- en kan-bepaling

Aan het wijzigingsbesluit wordt op dit moment nog gewerkt, bevestigen verschillende betrokken. Voor majeure risicobedrijven en bepaalde bedrijven met IPPC-installaties komt er een zogenoemde ‘moet-bepaling’. Dit betekent dat deze bedrijven verplicht financiële zekerheid moeten stellen. Voor afvalbedrijven komt er een ‘kan-bepaling’. Dit houdt in dat indien het bevoegd gezag het nodig acht, van deze bedrijven een financiële zekerheidstelling kan worden geëist.

Provincies zijn achter de schermen al bezig met de voorbereiding van de implementatie. Zij werken aan de handreiking over hoe er met het instrument moet worden omgegaan.

Procedure

Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat laat weten dat ze nog aan het begin staat van het in procedure brengen van het wijzigingsbesluit voor de financiële zekerheidstelling. Wetteksten worden op dit moment afgerond. Hierna volgen nog inspraakmoment voor medeoverheden en een internetconsultatie voor iedereen die wil reageren op de plannen van het ministerie. De consultatie zal naar verwachting later dit jaar plaats vinden. Na de zomer volgt er een Kamerbrief over het onderwerp financiële zekerheid.

Financieel risico

Provincies en gemeenten zien de laatste jaren dat ze opdraaien voor saneringskosten na een incident of faillissement van een afvalbedrijf. Uit onderzoek bleek vorig jaar dat provincies tussen 2015 en 2019 24,1 miljoen euro kwijt zijn geweest aan opruim- en saneringskosten bij afvalbedrijven. De kosten varieerden wel sterk per jaar, van 0,2 miljoen euro in 2018 tot 13 miljoen euro in 2017. Provincies zagen verder het aantal branden en faillissementen bij afvalbedrijven toenemen.

Journalistiek platform Investico publiceerde eerder deze week ook een verhaal dat faillissementen in de afvalbranche de samenleving de afgelopen jaren tientallen miljoenen euro’s kosten. Door de vele branden in de branche zouden verzekeraars bovendien huiverig zijn om nieuwe polissen af te sluiten.

De Vereniging Afvalbedrijven en BRBS Recycling lieten daarop weten dat hun leden hard werken aan een betere brandveiligheid, niet in de laatste plaats om bedrijven verzekerd te kunnen houden. Ze benadrukten echter ook dat afvalbedrijven niet allemaal over één kam moeten worden geschoren. De overheid zou haar verantwoordelijk moeten nemen voor de aanpak van misstanden door steviger te handhaven bij afvalbedrijven en dan met name bij ‘de cowboys’.