Pleidooi voor betere samenwerking op Afvalconferentie

Na de online-editie van vorig jaar organiseerden de Vereniging Afvalbedrijven en de NVRD hun Afvalconferentie gisteren (6 oktober) weer in levende lijve in De Fabrique in Utrecht. De behoefte aan een conferentie op locatie bleek groot, want ruim voor de aanvang waren de meeste bezoekers al binnen om de lunchen en te netwerken.

Dit jaar stond de omslag naar een circulaire economie centraal. Hoe maken we met elkaar die omslag? Voor de aftrap zorgden Rob Hamer, kwartiermaker Fieldlab Circulaire Verpakkingen, en ondernemer, investeerder en publicist op het gebied van duurzaamheid Anne-Marie Rakhorst met ieder een eigen pitch. Om de circulaire economie goed te laten draaien vond Hamer dat er meer kennis nodig is over de problemen in andere sectoren. “De verpakkende industrie weet bijvoorbeeld niet welke ‘issues’ de recyclingsector heeft. Hiervoor is ook meer regie nodig.”

Functie

Rakhorst gebruikte haar pitch om naar de functie van de afvalsector te kijken en haalde daar ook de importheffing bij. “We willen naar een circulaire economie, waarin we afval omzetten in grondstoffen om dit opnieuw te gebruiken. De vraag is dan wel of alles wat we in een avi gooien daar echt hoort. Begrijp me goed: we zullen zeker niet al het afval in een avi kunnen hergebruiken. Maar waarom importeren we afval vanuit Engeland om hier te verbranden?”

De keuze voor de transitie naar een circulaire economie komt volgens haar niet van de overheid. “De overheid volgt hierin de markt die hierom vraagt. Als de afvalsector in een circulaire economie een andere rol voor zichzelf ziet, dan is het van belang om nu aan tafel te zitten. We zitten nu in de meest creatieve fase van de systeemverandering.” Als voorbeeld noemde ze hierbij de recycling van matrassen. “Dit is een samenwerkingsverband tussen bedrijven uit verschillende sectoren, waardoor matrassen nu niet meer worden verbrand. Daar kunnen jullie trots op zijn.”

Debat

Na deze pitches volgde debat in de vorm van een tafelgesprek, waaraan ook Omrin-directeur John Vernooij, Hans Stegeman van Triodos Investment Management en TU Delft-onderzoeker Ruth Mugge deelnamen. Hierin kwam onder meer de rol van de overheid voorbij. Zo gaf Vernooij aan dat de overheid moet zorgen voor een zogeheten ‘level playing field’. Hierbij doelde hij met name op de importheffing. “De importheffing op afval is in Nederland hoger dan in bijvoorbeeld België of Duitsland. Deze zou eigenlijk in heel Europa gelijk moeten zijn.” Hamer vond dat de overheid vooral een ondersteunende functie heeft. “De overheid is echter nog niet ingericht op de transitie naar een circulaire economie, ze heeft de circulaire economie opgedeeld in stukjes.”

Jargon

Na de pauze klom Pier Eringa, voorzitter van Stichting Open Nederland, het podium. Aan de hand van eigen ervaringen uit zijn carrière gaf hij de aanwezigen tips en ideeën mee. Zo viel hem op dat het vaak mis gaat op het gebied van samenwerking en communicatie. “Jullie zijn vakmensen, maar het valt me wel op dat jullie heel veel in jargon praten. De vraag is wel of jullie met hetzelfde woord ook hetzelfde bedoelen, zeker als jullie met mensen uit andere sectoren praten.” Hij adviseerde om vaker grensoverschrijdend te handelen. “Durf het aan om op andere gebieden en in andere sectoren te komen. Mopper niet over een domme vraag, maar handel en zorg voor een slim antwoord.”